Từ nhiều nghĩa là gì?

Từ nhiều nghĩa tuyệt từ đa nghĩa là những từ tất cả một số nghĩa biểu thị những đặc điểm, thuộc tính khác nhau của một đối tượng. Hiện tượng nhiều nghĩa được quan liêu gần kề thấy ở hầu hết các ngôn ngữ bên trên thế giới.

Bạn đang xem: Ví dụ từ nhiều nghĩa

Trong tiếng Việt, từ nhiều nghĩa là từ tất cả một nghĩa gốc với một xuất xắc một số nghĩa chuyển. Và những nghĩa của từ bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau. Hay nói một cách khác, một từ nhưng có thể gọi thương hiệu nhiều sự vật, hiện tượng, biểu thị nhiều khái niệm thì từ ấy được gọi là từ nhiều nghĩa.

Thông thường, từ nhiều nghĩa sẽ tất cả một nghĩa đen và một tuyệt nhiều nghĩa bóng:

1. Nghĩa đen

Là nghĩa bao gồm, nghĩa gốc của từ. Nghĩa đen là nghĩa trực tiếp, gần gũi, quen thuộc, dễ hiểu và thông thường nó ko hoặc ít phụ thuộc vào ngữ cảnh.

2. Nghĩa bóng

Là nghĩa bao gồm sau (nghĩa chuyển, nghĩa ẩn dụ ), được suy ra từ nghĩa đen. Muốn hiểu nghĩa đúng mực của một từ được cần sử dụng, phải kiếm tìm nghĩa trong ngữ cảnh đặt ra.

Ngoài ra, cũng tất cả một số từ mang tính chất chất trung gian giữa nghĩa đen và nghĩa láng, đang chuyển dần từ nghĩa đen lịch sự nghĩa láng.

VD1:

Xe đạp: chỉ loại xe pháo người đi, gồm 2 bánh, cần sử dụng sức người đạp cho quay bánh. Đây là nghĩa duy nhất của từ xe cộ đạp.Vậy từxe cộ đạplà từ chỉ bao gồm một nghĩa .

VD2: Với từ“Ăn’’:

- Ăn cơm: bỏ vào cơ thể thức nuôi sống ( nghĩa gốc).

- Ăn cưới: Ăn uống nhân dịp cưới.

- Da ăn nắng: Da hấp thụ ánh nắng đến thấm vào , nhiễm vào.

- Ăn ảnh: Vẻ đẹp được tôn lên vào ảnh.

- Tàu ăn hàng: Tiếp nhận hàng để chăm chở.

- Sông ăn ra biển: Lan ra, hướng đến biển.

- Sơn ăn mặt: Làm huỷ hoại dần từng phần.

…..

Như vậy, từ“Ăn”là một từ nhiều nghĩa .

Nguyên ổn nhân tồn tại từ nhiều nghĩa

Nguyên nhân tồn tại của từ nhiều nghĩa là vì số lượng từ nhiều trong lúc số lượng khái niệm gồm nhiều sắc thái ý nghĩa tương đồng nhau mặc cho dù ko trùng khít. Hiện tượng từ nhiều nghĩa tồn tại cả ở cả thực từ cùng hư từ, mặc dù hư từ (như những từ: bởi vì, bởi, bởi, mà v.v) là các từ trừu tượng không dễ để vạc triển nghĩa.

Một số phân loại từ nhiều nghĩa

Nghĩa gốc với nghĩa chuyển

Ở cách phân chia này, người ta dựa vào tiêu chí nguồn gốc của nghĩa. Nghĩa là nghĩa gốc là nghĩa tất cả trước, còn nghĩa chuyển là các nghĩa được sinh ra về sau cùng dựa trên nghĩa gốc. Tuy nhiên, nếu xét về tính ứng dụng, ko phải lúc làm sao nghĩa gốc cũng là nghĩa phổ biến nhất.

Ví dụ như từ “bạc”:

(1) Đời bạc: Mỏng manh, ít ỏi, ko trọn vẹn

(2) Lễ bạc lòng thành: Ít ỏi, sơ sài

(3) Ăn ở bạc với bố mẹ: Không nhớ ơn nghĩa, ko giữ được tình nghĩa trọn vẹn trước sau.

Ở ví dụ bên trên nghĩa (1) của từ “bạc” là nghĩa từ ngulặng gồm gốc là tiếng Hán. Nghĩa (2) cùng (3) là được phái sinh từ nghĩa (1). Thế nhưng vào tiếng Việt hiện đại, nghĩa (3) mới là nghĩa phổ biến và được sử dụng nhiều nhất.

Nghĩa thường trực với nghĩa không thường trực

Dựa vào nghĩa của từ đã thực sự mang tính ổn định, thống nhất chưa giỏi chỉ đúng trong một số tình huống làm sao đó để có thể phân biệt được nghĩa. Nói đến dễ hiểu thì một nghĩa được xem là nghĩa thường trực, nếu nó đã đi vào cơ cấu bình thường ổn định. Nghĩa ko thường trực nghĩa là nghĩa rất tốt trong biện pháp nói xa xăm của ngôn ngữ giao tiếp, truyện ngụ ngôn hoặc vào cách nói ẩn dụ, hân oán dụ.

Ví dụ như vào câu: “Áo trắng em đến trường, thuộc đàn chyên ổn ca rộn ràng. Từng làn gió vờn tóc em, kỷ niệm buồn vui ngập tràn.”

Trong câu bên trên từ “áo trắng” đang nói đến nữ sinch. Và trong thực tế nó chỉ sở hữu nghĩa này trong một số trường hợp nhất định. Từ đó, ta gồm thể nói từ “áo trắng” với nghĩa ko thường trực.

Phương pháp xuất hiện từ nhiều nghĩa

Phương pháp ẩn dụ

Ẩn dụ là một biện pháp tu từ chuyển tên gọi dựa trên sự liên tưởng, so sánh những mặt, những thuộc tính,… giống nhau giữa các đối tượng được gọi tên.

Ví dụ như từ “lá”. Thông thường “lá” được dùng theo nghĩa gốc là chỉ bộ phận của cây, thường ở trên cành lá, ngọn cây, đa phần bao gồm dáng mỏng. Tuy nhiên, Lúc từ “lá” được mở rộng nghĩa ra sẽ thành các từ có như lá gan, lá đơn, lá cờ,… Sự chuyển nghĩa ở bên trên bao gồm lý do tương đồng, như lá cờ là vật có tác dụng bằng vải, bao gồm bề mặt mỏng như lá cây.

Phương pháp hoán thù dụ

Hoán thù dụ là phương thức làm biến đổi nghĩa của từ bằng bí quyết chuyển tên gọi từ sự vật hoặc hiện tượng này thanh lịch sự vật hoặc hiện tượng không giống, dựa trên mối liên hệ giữa các sự vật hoặc hiện tượng.

Ví dụ như từ “Nhà trắng” sẽ được hiểu theo nghĩa thông thường là từ sử dụng để chỉ chính quyền của tổng thống Hoa Kỳ đương nhiệm. Tuy nhiên, hiểu theo một nghĩa khác thì đây là từ chỉ một ngôi nhà được sơn color trắng.

Cách phân biệt từ nhiều nghĩa cùng từ đồng nghĩa

Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm nhưng không giống hẳn nhau về nghĩa. Trong lúc đó, từ nhiều nghĩa là từ mang nghĩa gốc và một tốt một số nghĩa chuyển, những nghĩa của từ nhiều nghĩa luôn gồm mối liên hệ với nhau.

Cụ thể hơn, từ nhiều nghĩa khác từ đồng âm ở chỗ các từ nhiều nghĩa thường bao gồm một đường nét nghĩa chung tốt có thể nói bọn chúng có thuộc một nguồn gốc, sau đó mới phân chia tách bóc ra như hiện tại.

Hiện tượng chuyển nghĩa của từ

1. Tìm mối liên hệ giữa những nghĩa của từ chân

Điểm chung: đều chỉ bộ phận cuối thuộc (của người tốt của động vật, đồ vật…)

2. Trong một câu cụ thể, một từ thường được sử dụng với mấy nghĩa?

Trong một câu cụ thể một từ thường được cần sử dụng với một nghĩa.

Ví dụ: từ chín

– Cánh đồng lúa chín vàng. (ở vào giai đoạn phạt triển đầy đủ nhất, thường bao gồm màu đỏ hoặc kim cương, gồm hương thơm, vị ngon)

– Thời cơ đã chín, toàn dân chuẩn bị chống chiến (kỹ lưỡng, thấu đáo, đầy đủ mọi khía cạnh)

=> Các câu khác nhau thì nghĩa của từ chín cũng không giống nhau, tùy thuộc vào ngữ cảnh.

3. Trong bài xích thơ Những cái chân, từ chân được cần sử dụng với nghĩa nào?

Trong bài thơ trên, từ chân được dùng với nghĩa chuyển.

– Chuyển nghĩa là hiện tượng vắt đổi nghĩa của từ tạo ra những từ nhiều nghĩa.

Xem thêm: Xem Tử Vi Tuổi Ất Tỵ 1965 Trong Năm 2022 Chi Tiết Nhất, Tuổi Ất Tỵ Hợp Tuổi Nào & Màu Gì

– Trong từ nhiều nghĩa có:

Nghĩa gốc là nghĩa xuất hiện từ đầu, làm cơ sở để có mặt những nghĩa chuyển.

Nghĩa chuyển là nghĩa được ra đời trên cơ sở nghĩa gốc.

– Thông thường vào một câu từ chỉ bao gồm một nghĩa nhất định. Tuy nhiên vào một số trường hợp từ bao gồm thể được hiểu đồng thời theo cả nghĩa gốc và nghĩa chuyển.

Phân biệt từ nhiều nghĩa cùng từ đồng âm

– Từ đồng âm là hiện tượng chuyển nghĩa của từ làm cho cho các nghĩa của từ hoàn toàn khác biệt.

Ví dụ:

Tôi gồm một mẫu cày (cày: danh từ).

Bố tôi đang cày ngoại trừ ruộng ( cày: động từ).

Từ nhiều nghĩa là từ chuyển nghĩa của từ loại giữa nghĩa gốc với nghĩa chuyển luôn có mối liên hệ chặt chẽ với nhau.

– Ví dụ:

Ông em bị đau chân (chân: bộ phận bên trên cơ thể bé người hoặc động vật).

Dưới chân bàn gồm nhì chiếc hộp nhỏ xinch (chân: chỉ những vật tiếp xúc gần nhất với mặt đất ).

– Từ nhiều nghĩa trong nghĩa chuyển bao gồm thể nuốm thế bằng từ khác

Ví dụ: Hãy nghĩ đến chín rồi mới nói.

Hãy nghĩ cho kỹ rồi mới nói.

(Có thể vắt thế được bằng các từ không giống bởi vào từ nhiều nghĩa chỉ bao gồm một nghĩa gốc và những từ còn lại đều là nghĩa chuyển.)

– Từ đồng âm ko thể cụ thế vào nghĩa chuyển

(Không thể nắm thế bởi những từ khác vì vào từ đồng âm những từ đều là nghĩa gốc.)

Bài tập minch họa

Bài 1 :

Dùng những từ dưới đây để đặt câu ( một câu theo nghĩa gốc, một câu theo nghĩa chuyển ) :bên, đi, ngọt.

* Đáp án :

- Nhà tôi đi vắng / Ngôi đơn vị đẹp thừa .

- Em nhỏ bé đang tập đi / Tôi đi du lịch .

- Quả cam ngọt vượt / Chị ấy nói ngọt thật.

Bài 2 :

Hãy xác định nghĩa của những từ được gach chân trong những kết hợp từ dưới đây rồi phân loại các nghĩa ấy thành nghĩa gốc với nghã chuyển :

a)Miệngcười tươi,miệngrộng thì quý phái, hámiệngchờ sung, trả nợmiệng,miệngbát,miệngtúi, đơn vị 5miệngăn .

b) Xươngsườn,sườnnúi, hích vàosườn,sườnbên,sườnxe đạp, hởsườn, đánh vàosườnđịch.

* Đáp án :

a)

-Nghĩa gốc:Miệngcười…,miệngrộng… (bộ phận bên trên mặt người hay ở phần trước của đầu động vật , dùng để ăn cùng nói . Thường được coi là biểu tượng của việc ăn uống với nói năng của bé người : hámiệngchờ sung (ám chỉ kẻ lười biếng, suy ra từ câu chuyện tất cả kẻ muốn ăn sung nhưng vày lười biếng đề nghị ko chịu đi nhặt mà lại chỉ nằm há miệng chờ cho sung rụng vào mồm); trả nợmiệng(nợ về việc ăn uống )

-Nghĩa chuyển:miệngchén bát,miệngtúi (Phần trên cùng, chỗ mở ra thông với phía bên ngoài của vật tất cả chiều sâu ) ; công ty 5miệngăn (5 cá thể vào một gia đình, mỗi người coi như một đơn vị để tính về mặt những ngân sách tối thiểu đến đời sống)

b)

-Nghĩa gốc: xươngsườn, hích vàosườn(Các xương bao bọc lồng ngực từ cột sống đến vùng ức )

-Nghĩa chuyển:sườnnhà,sườnxe cộ đạp (bộ phận chủ yếu làm nòng , làm cho chỗ dựa để tạo yêu cầu hình dáng của vật ) ; hởsườn,sườnđịch (chỗ trọng yếu , quan tiền trọng)

Bài 3:

Trong những từ gạch chân dưới đây, từ nào là từ đồng âm, từ như thế nào là từ nhiều nghĩa :

a)Vàng:

- Giávàngtrong nước tăng đột biến.

- Tấm lòngkim cương.

- Chiếc lávàngrơi xuống Sảnh trường .

b)Bay:

- Bác thợ nề đang cầmbaytrát tường.

- Đàn cò đangbaybên trên trời .

- Đạnbayvèo vèo .

- Chiếc áo đãbaymàu .

* Đáp án :

a)

- Giávàng:Từ nhiều nghĩa(nghĩa gốc)

- Tấm lòngvàng:Từ nhiều nghĩa(nghĩa chuyển)

- Lávàng:Từ đồng âm

b)

- Cầm baytráttường :Từ đồng âm

- Đàn còbay:từ nhiều nghĩa( nghĩa gốc )

- Đạnbay:từ nhiều nghĩa( nghĩa chuyển)

-Baymàu sắc :từ nhiều nghĩa(nghĩa chuyển )

Bài 4 :

Với mỗi từ dưới đây của một từ, em hãy đặt 1 câu:

a) Cân(làDT, ĐT, TT)

b) Xuân(làDT, TT)

* Đáp án :

a)

- Mẹ em sở hữu một chiếccânđĩa.

- Mẹcânmột con con gà.

- Hai bêncânsứccântài .

b) - Mùaxuânđã về .

- Cô ấy đang trong thời kìxuânsắc.

Bài 5 :

Cho các từ ngữ sau :

Đánh trống, đánh giày, đánh tiếng, đánh trứng , đánh đàn, đánh cá, đánh răng, đánh bức điện, đánh bẫy.

Xem thêm: Các Tuyến Xe Khách Đi Đà Nẵng Giá Rẻ Lịch Chạy 24H Mỗi Ngày, Tổng Hợp Các Xe Giường Nằm Đi Đà Nẵng

a) Xếp những từ ngữ bên trên theo những team bao gồm từ đánh thuộc nghĩa với nhau.

b) Hãy nêu nghĩa của từ đánh trong từng đội từ ngữ đã phân loại nói trên

* Đáp án :

-Nhóm 1:đánh trống, đánh đàn( khiến cho phát ra tiếng báo hiệu hoặc tiếng nhạc bằng phương pháp gõ hoặc gảy )

- Nhóm 2:đánh giày, đánh răng( tạo nên bề mặt bên phía ngoài đẹp hoặc sạch hơn bằng bí quyết cọ xát )

- Nhóm 3:đánh tiếng, đánh bức điện( làm cho nội dung cần thông tin được truyền đi )

- Nhóm 4:đánh trứng, đánh phèn( khiến cho một vật (hoặc chất) núm đổi trạng thái bằng cách khuấy chất lỏng)

– Nhóm 5:Đánh cá, đánh bẫy(làm cho sa vào lưới giỏi bẫy để bắt )